61% Polaków z nadwagą lub otyłością nigdy nie konsultowało z lekarzem swojej masy ciała. Jednocześnie aż 76% boi się kardiologicznych powikłań otyłości
W Polsce na otyłość choruje aż 9 mln dorosłych osób1: to więcej niż obecnie liczy cały Nowy Jork. Tymczasem zaledwie 1-3% chorych w naszym kraju jest leczonych z powodu otyłości[footnoteRef:2]. Otyłość wpływa na zdrowie serca: najczęstszą przyczyną śmierci pacjentów z nadmierną masą ciała są choroby układu krążenia – i to one odpowiadają za 70% zgonów w tej grupie chorych[footnoteRef:3]. Te statystki mogą zmienić rzetelna, oparta na dowodach naukowych edukacja oraz konkretne zmiany systemowe. [2: Szacunki Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości.] [3: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/statystyka-przyczyn-zgonow/umieralnosc-i-zgony-wedlug-przyczyn-w-2020-roku,10,1.html]
W marcu wystartowała 6. edycja ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”. Tegoroczne działania będą przebiegały pod hasłem „Słuchaj serca. Lecz otyłość”.
Boimy się o serce, motywuje nas poprawa zdrowia
Okazuje się, że dane dotyczące wysokiej śmiertelności z powodu chorób kardiologicznych, odzwierciedlają także obawy samych chorych. Wg najnowszego badania opinii publicznej przeprowadzonego w ramach kampanii na zlecenie Novo Nordisk, aż 76%[footnoteRef:4] osób za najgroźniejsze powikłania otyłości uznało właśnie choroby sercowo-naczyniowe. Na drugim miejscu znalazła się cukrzyca typu 2 (64%)[footnoteRef:5]. Znacznie mniejsze obawy budzą nowotwory (18%)[footnoteRef:6] oraz problemy z układem oddechowym (17%)[footnoteRef:7], co z kolei może wynikać z mniejszej wiedzy na temat związku otyłości z tymi schorzeniami. [4: Badanie opinii publicznej wykonane na zlecenie Novo Nordisk w terminie 27-31.01.2025 metodą CAWI na grupie 1000 Polaków w wieku 35-50 lat z nadwagą lub otyłością (BMI min. 25)..] [5: Tamże.] [6: Tamże.] [7: Tamże.]
Natomiast na pytanie o to, co jest najważniejszym celem w mierzeniu się z otyłością, chorzy wskazują przede wszystkim poprawę zdrowia fizycznego (45%)[footnoteRef:8] oraz poprawę jakości życia (23%)[footnoteRef:9]. Redukcja masy ciała jako główny cel wskazywana była przez 18% [footnoteRef:10]badanych. [8: Tamże.] [9: Tamże.] [10: Tamże.]
– Otyłość to choroba śmiertelna. Większość nieleczonych chorób, które nie mają tendencji do samoograniczania prowadzi w konsekwencji do śmierci – otyłości także to dotyczy. Dane o zgonach z powodów sercowo-naczyniowych uwidoczniają to jak żadne inne. Otyłość jest jak wierzchołek góry lodowej, pod którym tkwi ponad 200 różnych powikłań, ale właśnie te ze strony układu sercowo-naczyniowego: udar mózgu, zawał serca, niewydolność serca, choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, odbierają życie najczęściej. Tymczasem badania pokazują, że osoby, które zredukują nadmierną masę ciała, o co najmniej 10%, zmniejszają ryzyko zawału serca lub udaru mózgu nawet o 24%[footnoteRef:11]. Wynika to z faktu, że utrata nadmiernej masy ciała poprawia ciśnienie krwi i zmniejsza stężenie lipidów we krwi, zapobiegając miażdżycy i tworzeniu się zakrzepów[footnoteRef:12]. W przytoczonym badaniu opinii publicznej, redukcję masy ciała jako cel sam w sobie wskazało tylko 18% osób, a ponad dwa razy więcej chce przede wszystkim zadbać o zdrowie. To dobra wiadomość, ponieważ w terapii otyłości musimy odejść od BMI-centryczności – ponieważ to nie utracone kilogramy są miarą sukcesów, a właśnie poprawa zdrowia – zwraca uwagę prof. dr hab. n. med. Lucyna Ostrowska, Prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości [11: Look AHEAD Research Group. Association of the magnitude of weight loss and changes in physical fitness with long-term cardiovascular disease outcomes in overweight or obese people with type 2 diabetes: a post-hoc analysis of the Look AHEAD randomised clinical trial. Lancet Diabetes Endocrinol. 2016;4(11):913–921. ] [12: De Bacquer D, Jennings C, Mirrakhimov, E et al. Potential for optimizing management of obesity in the secondary prevention of coronary heart disease. Eur Heart J Qual Care Clin Outcomes. 2022;8:568-576. ]
Choć dostrzegamy, że otyłość to choroba, nie rozmawiamy o niej z lekarzem
46%[footnoteRef:13] Polaków uważa nadwagę i otyłość za chorobę, a 94%[footnoteRef:14] jest przekonanych, że można je leczyć. Mimo to, aż 61%[footnoteRef:15] osób z nadmiernym BMI nigdy nie konsultowało z lekarzem tematu swojej nadmiernej masy ciała. Dlaczego tak się dzieje? [13: Badanie opinii publicznej wykonane na zlecenie Novo Nordisk w terminie 27-31.01.2025 metodą CAWI na grupie 1000 Polaków w wieku 35-50 lat z nadwagą lub otyłością (BMI min. 25).] [14: Tamże.] [15: Tamże.]
– Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka. Po pierwsze w społecznej świadomości otyłość nadal nie istnieje jako kwestia zdrowotna, którą powinniśmy się zająć w pierwszej kolejności, a to ogromny błąd. Inna trudność, która dotyczy wielu pacjentów to lęk przed oceną. Z ich ust słyszymy czasem: „powiedziałem o swoich trudnościach lekarzowi: nie wysłuchał mnie, nie zrozumiał” lub „próbowałem już tak wielu rzeczy, a one nie pomogły”. Dlatego wciąż tak ważna jest edukacja, że pacjent może i powinien pytać lekarza o wpływ masy ciała na jego zdrowie i jego prawem jest dostęp do rzetelnej opieki medycznej i uzyskania specjalistycznej porady w zakresie otyłości. Nie bójmy się rozmawiać o otyłości w gabinecie lekarskim – wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Lucyna Ostrowska, Prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości
6. edycja kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”: schody do zdrowia i serce mówiące głosem Roberta Kudelskiego
Jednym z największych wyzwań, jakie pojawia się w procesie kompleksowego leczenia choroby otyłościowej jest zbudowanie motywacji i zrozumienie, że każdy krok ku zdrowiu jest ważny. Dlatego właśnie 6. edycja kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości” pod hasłem „Słuchaj serca. Lecz otyłość”, rozpoczyna się ambientową akcją: kampania wychodzi do odbiorców w przestrzeni miejskiej, wykorzystując schody jako metaforę drogi do zdrowia. W samym centrum Warszawy, na schodach tuż przy CH Złote Tarasy, pojawiła się motywacyjna grafika. Projekt autorstwa Martyny Wędzickiej, uznanej graficzki i wykładowczyni akademickiej, można oglądać do 19 kwietnia. Artystka w swoim projekcie nawiązała do rytmu bijącego serca – symbolu życia, zdrowia i troski. Powtarzający się motyw odzwierciedla hasło tegorocznej odsłony kampanii.
W ramach projektu planowana jest także nowoczesna forma reklamy zewnętrznej wykorzystującej elektroniczne nośniki. Jednocześnie w stacjach radiowych emitowany jest właśnie spot radiowy, a w sieciach kin Cinema City, Helios oraz Multikino, spot video: oba z udziałem z udziałem aktora, Roberta Kudelskiego, który już od trzech edycji wspiera kampanię jako jej ambasador:
— Motywem przewodnim spotu i całej 6. edycji kampanii jest hasło „Słuchaj serca. Lecz otyłość”. Ja czytam je jako apel, byśmy byli uważni na sygnały ostrzegawcze, które daje nam serce — bo obciąża je nie tylko stres, codzienne emocje, ale każdy dodatkowy kilogram. W codziennym biegu łatwo o tym zapomnieć, a przecież chodzi o nasze życie. Statystyki są przerażające, ale nie jesteśmy bezbronni, bo to właśnie serce podpowiada, co mamy robić: gdy pojawia się duszność, kołatanie serca, nadciśnienie, ból — to serce woła: "Potrzebuję pomocy, samo nie dam sobie rady! Ale jeśli zaczniesz leczyć otyłość, czyli pierwotną chorobę, będziesz leczyć też mnie". Serce to organ, który stał się metaforą miłości. A ja apeluję: leczmy otyłość, bo leczenie to najlepszy dowód na miłość i troskę wobec siebie samego. I o tym mówi właśnie nowy spot kampanii — komentuje Robert Kudelski, aktor i ambasador kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”
Spot video można także obejrzeć na stronie kampanii:
Informacje o kampanii:
Celem kampanii "Porozmawiajmy szczerze o otyłości" jest budowanie społecznej świadomości, że otyłość jest chorobą, która może prowadzić do rozwoju ponad 200 powikłań, zagrażających życiu i zdrowiu, ale można i należy ją leczyć przy odpowiednim wsparciu lekarza. Organizatorem kampanii jest firma Novo Nordisk. W marcu 2025 r. ruszyła 6. edycja kampanii pod hasłem "Słuchaj serca. Lecz otyłość”, która koncentruje się na edukacji, że choroby układu sercowo-naczyniowego należą do najczęstszych i najgroźniejszych powikłań otyłości (zalicza się do nich m.in. nadciśnienie tętnicze, miażdżycę, chorobę niedokrwienną serca, zaburzenia lipidowe, zespół metaboliczny). Kampania buduje również otwartą i empatyczną komunikacji o otyłości i osobach nią dotkniętych. Patronami merytorycznymi kampanii są: Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości oraz Polskie Towarzystwo Otyłości Dziecięcej.
W ramach kampanii powstała też mapa ośrodków i lekarzy specjalizujących się w leczeniu otyłości: https://ootylosci.pl/specjalisci/
1: Raport NIK: https://www.nik.gov.pl/plik/id,28874,vp,31705.pdf
